Việt Nam đang đứng trước một bước ngoặt chiến lược trong lĩnh vực logistics và giao thương quốc tế, Cảng Cái Mép – Thị Vải, cụm cảng nước sâu lớn nhất cả nước, đang được định hướng phát triển thành trung tâm trung chuyển quốc tế quy mô hàng đầu khu vực châu Á và thế giới – sánh ngang với những cảng biển lớn như Singapore, Busan hay Yokohama.
Bước ngoặt chiến lược của ngành cảng biển Việt Nam
Tại cuộc họp chiều 7/10, lãnh đạo TP. HCM đã nghe báo cáo về Đề án “Tiếp tục phát triển và hiện đại hóa cảng cửa ngõ quốc tế Cái Mép – Thị Vải” với mục tiêu đưa cụm cảng này trở thành cảng trung chuyển quốc tế lớn nhất Việt Nam, có sức ảnh hưởng ở tầm khu vực và toàn cầu.
Theo định hướng, TP. HCM sẽ phát triển cụm cảng Cái Mép – Thị Vải theo mô hình hiện đại, kết hợp với khu thương mại tự do (FTZ) và liên kết cùng Cảng Cần Giờ để hình thành cụm cảng trung chuyển quốc tế Cái Mép – Cần Giờ. Đây sẽ là đầu mối kết nối với Sân bay quốc tế Long Thành, tạo thành một tổ hợp trung tâm logistics toàn cầu, tận dụng tối đa vị trí chiến lược trên tuyến hàng hải quốc tế Á – Âu và Á – Mỹ.

Hình thành trung tâm logistics quốc gia, cảng xanh hiện đại
Mục tiêu của đề án không chỉ là mở rộng quy mô cảng mà còn là xây dựng một trung tâm logistics quốc gia gắn với khu thương mại tự do tại Cái Mép Hạ. TP. HCM đặt trọng tâm thu hút các nhà đầu tư chiến lược, áp dụng tiêu chuẩn quốc tế, hình thành hệ sinh thái cảng hoàn chỉnh.
Đặc biệt, định hướng phát triển cảng xanh – hiện đại, thân thiện môi trường sẽ xuyên suốt từ đầu tư đến vận hành, hướng tới mô hình phát triển bền vững.
Ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số toàn diện
Trong quản lý và vận hành, cụm cảng Cái Mép – Thị Vải sẽ ứng dụng mạnh mẽ công nghệ hiện đại, bao gồm hệ thống cộng đồng cảng (Port Community System – PCS), cảng thông minh (Smart Port) và hệ thống điều hành tự động (Terminal Operating System – TOS).
Mô hình “cảng mở” sẽ giúp tối ưu hóa công suất cầu bến, giảm chi phí logistics, nâng cao năng lực cạnh tranh và thu hút hàng trung chuyển quốc tế.
Lộ trình phát triển giai đoạn 2030 – 2050
- Đến năm 2030, TP. HCM sẽ triển khai cơ chế cảng mở, thu hút hàng xuất khẩu đi biển xa, phát triển trung chuyển container và mời gọi các hãng tàu lớn mở rộng cầu bến.
- Thí điểm khu thương mại tự do tại Trung tâm Logistics Cái Mép Hạ.
- Hoàn tất chuyển đổi số, áp dụng hải quan thông minh, 100% giám sát tự động.
- Đảm bảo 20% thiết bị sử dụng điện, tỷ lệ hàng trung chuyển đạt 10% và hoàn thành các dự án giao thông liên vùng.
- Giai đoạn 2030 – 2050, thành phố sẽ tiếp tục nâng cấp hạ tầng cảng biển Cái Mép Hạ theo tiêu chuẩn xanh. Tỷ lệ thiết bị sử dụng điện dự kiến tăng lên 40-50% vào năm 2040 và đạt 100% vào năm 2050.
Khu thương mại tự do sẽ mở rộng thành tổ hợp thương mại – công nghiệp – dịch vụ – đô thị cảng biển, thu hút FDI và nâng tỷ lệ hàng trung chuyển quốc tế lên 20-25%, hướng đến mục tiêu 50%.
Vị thế đặc biệt của Cái Mép – Thị Vải
Cảng Cái Mép – Thị Vải hiện là cụm cảng nước sâu lớn nhất Việt Nam, với tổng chiều dài cầu cảng hơn 14km, đủ sức đón tàu trọng tải lớn. Từng được xếp hạng 12 thế giới, cụm cảng này vượt qua nhiều cảng lớn như Singapore (hạng 18), Yokohama – Nhật Bản (hạng 15) hay Busan – Hàn Quốc (hạng 22).
Theo báo cáo của DynaLiners (Hà Lan), năm 2024 cụm cảng này xử lý gần 7 triệu TEUs, nằm trong nhóm cảng có tốc độ tăng trưởng trên 25% – một tín hiệu rõ ràng cho thấy tiềm năng vươn lên trở thành trung tâm trung chuyển quốc tế hàng đầu khu vực trong tương lai gần.

Tác động sâu rộng đến thị trường và nền kinh tế
Việc nâng tầm cụm cảng Cái Mép – Thị Vải không chỉ có ý nghĩa trong lĩnh vực logistics, mà còn tạo cú hích mạnh mẽ cho phát triển kinh tế vùng Đông Nam Bộ, nâng cao sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam, thu hút đầu tư nước ngoài, thúc đẩy bất động sản công nghiệp – logistics và các ngành dịch vụ liên quan phát triển theo.
Chuyên Gia Tư Vấn BĐS Tara Le
Liên hệ tư vấn: 0917.839.686
