Luật Đất đai luôn được coi là “xương sống” của hệ thống pháp luật liên quan đến kinh tế – xã hội, tuy nhiên chỉ sau một năm thi hành Luật Đất đai 2024, nhiều bất cập đã bộc lộ rõ, khiến Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu phải sửa đổi theo hướng căn cơ, đồng bộ và có tính khả thi cao, nhằm tránh chồng chéo và khơi thông nguồn lực đất đai cho phát triển.

Yêu cầu cấp bách về sửa đổi Luật Đất đai

Trong buổi làm việc với Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: Luật Đất đai, Luật Quy hoạch, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, cùng Luật Đầu tư có mối liên hệ chặt chẽ. Nếu không được rà soát kỹ, các quy định dễ phát sinh chồng chéo, gây ách tắc trong quản lý và thực thi.

Với riêng Luật Đất đai, Tổng Bí thư chỉ rõ cần xem xét trong mối quan hệ tổng thể với hệ thống pháp luật về thuế, nhà ở, kinh doanh bất động sản, quy hoạch, địa chất, khoáng sản để đảm bảo sự đồng bộ. Điều này nhằm giảm tối đa nguy cơ khiếu nại, tranh chấp, đồng thời tạo môi trường minh bạch, ổn định cho thị trường bất động sản.

Những bất cập sau một năm thực thi Luật Đất đai 2024

Luật Đất đai 2024 từng được kỳ vọng sẽ tháo gỡ hàng loạt vướng mắc nhờ các điểm mới như bỏ khung giá đất, giá đất theo nguyên tắc thị trường, hay tăng cường minh bạch trong giao – cho thuê đất. Tuy nhiên, thực tế lại phát sinh những vấn đề mới:

1. Nghĩa vụ tài chính của người dân tăng cao: Giá đất tiệm cận giá thị trường khiến nhiều trường hợp phải nộp thuế, phí và tiền sử dụng đất gấp nhiều lần.

2. Không còn phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, dẫn đến khó khăn trong điều phối, quản lý.

3. Quy trình quy hoạch, thu hồi và giao đất vẫn tồn tại bất cập, khiến nhiều dự án chậm tiến độ hoặc bị đình trệ.

Chính những bất cập này khiến yêu cầu sửa đổi Luật Đất đai trở nên cấp bách và mang tính chiến lược.

Định hướng sửa đổi: Căn cơ và đồng bộ

Tổng Bí thư giao Đảng ủy Chính phủ sớm hoàn thiện báo cáo rà soát, đề xuất các giải pháp tháo gỡ pháp lý, coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách. Các giải pháp cần tập trung vào:

1. Đồng bộ với các luật khác: đảm bảo sự nhất quán giữa Luật Đất đai và Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Thuế.

2. Giữ cân bằng giữa lợi ích Nhà nước – người dân – doanh nghiệp, tránh tình trạng nghĩa vụ tài chính tăng đột biến.

3. Nâng cao hiệu quả sử dụng đất, coi đất đai là nguồn lực phát triển bền vững, thay vì chỉ là công cụ thu ngân sách.

4. Hạn chế khiếu nại, tranh chấp, thông qua cơ chế minh bạch và rõ ràng về giá đất, thu hồi đất, bồi thường – tái định cư.

   

Tác động tới thị trường bất động sản

Việc sửa đổi Luật Đất đai không chỉ là thay đổi về pháp lý mà còn tác động trực tiếp đến thị trường bất động sản và nền kinh tế:

1. Thúc đẩy nguồn cung: Khi thủ tục quy hoạch, giao đất minh bạch và đồng bộ, các dự án bất động sản sẽ được triển khai nhanh hơn.

2. Ổn định giá đất: Chính sách tài chính đất đai công bằng, hợp lý sẽ hạn chế tình trạng giá đất tăng sốc.

3. Tạo niềm tin cho nhà đầu tư: Một hành lang pháp lý rõ ràng giúp thu hút mạnh mẽ vốn FDI và dòng tiền đầu tư trong nước.

Lộ trình sửa đổi và kỳ vọng

Dự kiến, Luật Đất đai sửa đổi sẽ được trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 và có hiệu lực từ đầu năm 2026. Đây được xem là cột mốc quan trọng, mở ra kỳ vọng về một hệ thống pháp luật đất đai minh bạch, khả thi, đồng bộ, đồng thời trở thành đòn bẩy chiến lược cho phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn mới.

Chuyên Gia Tư Vấn BĐS Tara Le
Liên hệ tư vấn: 0917.839.686