Luật Đất đai (Sửa đổi) 2024 đang thu hút sự quan tâm đặc biệt từ giới chuyên gia, doanh nghiệp và nhà đầu tư bất động sản. Với hàng loạt điểm thay đổi mang tính chiến lược, dự thảo luật hứa hẹn sẽ tháo gỡ nhiều “nút thắt” tồn tại bấy lâu, đồng thời tạo hành lang pháp lý minh bạch, ổn định cho thị trường phát triển bền vững.

1. Kế hoạch sử dụng đất cấp xã – Tránh chồng chéo, tăng hiệu quả

Một trong những đề xuất nổi bật là chỉ lập kế hoạch sử dụng đất cấp xã, thay vì quy hoạch cấp xã. Việc duy trì quy hoạch ở cấp này thường dẫn đến chồng chéo với quy hoạch cấp tỉnh, gây thiếu đồng bộ và kéo dài tiến độ dự án.
Giải pháp mới giúp cấp xã tập trung vào việc cung cấp số liệu, tham gia góp ý, trong khi quy hoạch tổng thể sẽ do cấp tỉnh đảm nhiệm. Đây là bước đi quan trọng để giảm thủ tục rườm rà và tăng hiệu quả triển khai.

2. Thu hồi đất cho dự án trọng điểm – Cần tiêu chí minh bạch

Dự thảo luật bổ sung dự án logistics và hạ tầng thiết yếu vào danh mục Nhà nước thu hồi đất. Đây là động thái phù hợp với xu hướng phát triển chuỗi cung ứng hiện đại.
Tuy nhiên, để tránh tình trạng “xin – cho”, chuyên gia nhấn mạnh cần ban hành tiêu chí cụ thể và hướng dẫn chi tiết. Điều này sẽ bảo đảm tính minh bạch, hạn chế lạm dụng và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân.

3. Giải phóng mặt bằng – Thêm cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp

Một điểm mới quan trọng là cơ chế Nhà nước thu hồi phần diện tích đất còn lại khi chủ đầu tư đã đạt thỏa thuận từ 75% trở lên.
Quy định này giải quyết tình trạng “mắc kẹt” kéo dài ở nhiều dự án, vừa hỗ trợ doanh nghiệp triển khai, vừa hài hòa lợi ích với người dân. Ngoài ra, dự thảo cũng cho phép thu hồi đất trước khi phê duyệt xong phương án bồi thường trong một số trường hợp khẩn cấp, nhưng vẫn cần tiêu chí rõ ràng để tránh rủi ro cho cán bộ thực thi.

4. Định giá đất – Minh bạch và giảm gánh nặng chi phí

Thay vì áp dụng giá đất cụ thể, dự thảo luật đưa ra cơ chế tính tiền sử dụng đất dựa trên bảng giá đất và hệ số điều chỉnh. Đây là giải pháp vừa giúp Nhà nước dễ quản lý, vừa ổn định chi phí cho doanh nghiệp.
Đặc biệt, việc bỏ quy định nộp bổ sung tiền sử dụng đất do thời gian chưa tính sẽ giảm gánh nặng tài chính, tránh đẩy giá thành sản phẩm tăng cao, góp phần thực hiện mục tiêu hạ giá nhà ở cho người dân.

5. Chuyển đổi mục đích sử dụng đất – Khơi thông nguồn cung nhà ở

Một điểm vướng lớn lâu nay là quy định chỉ được thỏa thuận đất ở khi làm dự án nhà ở thương mại. Dự thảo luật đã bỏ quy định này, mở đường cho hàng trăm dự án bị đình trệ được triển khai trở lại.
Ngoài ra, việc cho phép sử dụng đất kết hợp giữa nông nghiệp và hạ tầng theo tuyến (điện gió, điện mặt trời, viễn thông, đường dây tải điện…) cũng sẽ tăng hiệu quả sử dụng đất, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội tổng thể.

6. Số hóa cơ sở dữ liệu đất đai – Bước đi tất yếu

Một trong những giải pháp then chốt được nhấn mạnh là xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai liên thông với các cơ sở dữ liệu quốc gia khác. Điều này sẽ nâng cao tính minh bạch, giảm thiểu sai phạm và hỗ trợ cả doanh nghiệp, nhà đầu tư lẫn người dân trong việc tiếp cận thông tin nhanh chóng, chính xác.

Kết luận

Luật Đất đai (Sửa đổi) 2024 không chỉ dừng lại ở việc điều chỉnh pháp lý, mà còn là bước ngoặt chiến lược để khơi thông nguồn lực, tháo gỡ rào cản và thúc đẩy thị trường bất động sản Việt Nam phát triển bền vững.
Nếu được triển khai minh bạch, đồng bộ và nhất quán, luật mới sẽ tạo môi trường đầu tư thông thoáng, hài hòa lợi ích giữa Nhà nước – doanh nghiệp – người dân, qua đó củng cố niềm tin và tạo đà tăng trưởng dài hạn cho nền kinh tế.

Chuyên Gia Tư Vấn BĐS Tara Le
Liên hệ tư vấn: 0917.839.686