Tại tọa đàm “Giải pháp đảm bảo có ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội” do báo Dân Việt tổ chức, các chuyên gia và nhà quản lý đã chỉ ra những vướng mắc trong việc triển khai nhà ở xã hội (NOXH).

Thực trạng phát triển nhà ở xã hội

Theo ông Chử Văn Hải, Trưởng phòng Phát triển và Quản lý NOXH (Bộ Xây dựng), tính đến nay cả nước đã triển khai 657 dự án với quy mô 600.000 căn hộ. Trong đó:

• Hoàn thành 103 dự án (~67.000 căn hộ)
• Đang khởi công 140 dự án (~125.000 căn hộ)
• Được chấp thuận chủ trương 414 dự án (~406.000 căn hộ)

Riêng trong năm 2024, các dự án NOXH hoàn thành tăng 146% so với 2023, dự án được chấp thuận tăng 113%, tuy nhiên tính đến 2025 mới đáp ứng được 45% mục tiêu.

Những vướng mắc cần tháo gỡ

1. Thời gian triển khai dự án

• NOXH yêu cầu thủ tục giống các dự án thương mại, dẫn đến thời gian xây dựng từ 1-2 năm.
• Các bộ, ngành, địa phương cần thêm thời gian quy hoạch, bố trí quỹ đất.

2. Quỹ đất và bồi thường GPBM

• Hiện đã bố trí 1.309 vị trí quy hoạch (~9.737ha) cho NOXH.
• Khó khăn lớn nhất là bồi thường GPBM, thiếu nguồn ngân sách.
• Doanh nghiệp bị hạn chế đầu tư do thủ tục phức tạp, phải qua đấu thầu.

3. Xung đột trong chính sách

Theo ông Lê Văn Bình (Bộ NN&MT), sự mâu thuẫn trong Luật Đất đai 2013 và Luật Nhà ở 2014 gây trì hoãn:

• Luật Đất đai 2013: Quỹ đất NOXH không qua đấu giá, chỉ giao đất.
• Luật Nhà ở 2014: Quỹ đất NOXH phải qua đấu thầu.
• Quy định 20% quỹ đất dành cho NOXH trong các dự án bất động sản lại không được thực hiện đồng bộ.

Giải pháp tăng tốc phát triển NOXH

• Rút ngắn thời gian thủ tục, tăng cường phối hợp giữa các bộ, ngành.
• Cải tiến chính sách: Đồng bộ Luật Đất đai và Luật Nhà ở, giảm các rào cản đầu tư.
• Hỗ trợ bồi thường GPBM, tăng nguồn vốn từ Ngân sách Nhà nước và huy động nguồn lực xã hội.
• Khuyến khích doanh nghiệp tham gia, đơn giản hóa quy trình đấu thầu, ưu đãi thuế và lãi suất vay.

Kết luận

Phát triển nhà ở xã hội là một nhiệm vụ quan trọng nhằm đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp. Dù đã có những kết quả đáng khích lệ, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần giải quyết. Việc đồng bộ hóa chính sách, tháo gỡ rào cản pháp lý, đẩy mạnh hỗ trợ tài chính và thu hút doanh nghiệp sẽ là những yếu tố then chốt giúp Việt Nam đạt mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội vào năm 2030.

Chuyên Gia Tư Vấn BĐS Tara Le
Liên hệ tư vấn: 0917.839.686