Nhiều người dân lỡ xây nhà trên đất trồng lúa và bị xử phạt hành chính thường băn khoăn: Liệu có thể “hợp thức hóa” để chuyển thành đất ở và được cấp sổ đỏ hay không? Câu trả lời là có thể, nhưng phải đáp ứng đúng quy định pháp luật.
Trường hợp thực tế tại Đồng Tháp
Một người dân sở hữu 1.500m² đất trồng lúa có giấy chứng nhận. Năm 2008, họ xây nhà trên đất mà không xin phép, dẫn đến bị UBND huyện xử phạt về hành vi sử dụng đất sai mục đích và yêu cầu thực hiện đăng ký biến động đất đai.
Người này đặt câu hỏi: Nếu thửa đất phù hợp với quy hoạch xây dựng, liệu có thể được cấp Giấy chứng nhận đất ở mà không cần làm thủ tục xin chuyển mục đích sử dụng đất theo Điều 121 Luật Đất đai 2024?
Căn cứ pháp lý để chuyển đất lúa thành đất ở
Bộ Nông nghiệp và Môi trường trả lời:
- Đối với các trường hợp tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trước ngày 1/7/2014, nếu đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và bị xử phạt hành chính, thì có thể đăng ký biến động đất đai để được cấp Giấy chứng nhận theo loại đất đã chuyển.
- Thành phần hồ sơ bao gồm:
- Quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
- Chứng từ nộp phạt.
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
- Đơn đăng ký biến động đất đai.
Quy định này căn cứ theo Điều 25 Nghị định 101/2023 và Nghị định 151 của Chính phủ, cho phép cấp Giấy chứng nhận đối với đất đã được sử dụng sai mục đích nhưng có nguồn gốc hợp pháp và thời điểm vi phạm trước 1/7/2014.

Điều kiện quan trọng cần lưu ý
- Thửa đất phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng của địa phương.
- Người sử dụng đất phải hoàn tất nghĩa vụ tài chính, bao gồm tiền phạt, tiền sử dụng đất bổ sung (nếu có).
- Việc đăng ký biến động phải tuân thủ đúng trình tự, thủ tục theo Nghị định 151, không phải làm lại từ đầu như xin chuyển mục đích thông thường.
Kết luận
Người dân xây nhà trên đất lúa trước 1/7/2014, đã bị xử phạt và có giấy chứng nhận đất hợp pháp, hoàn toàn có thể chuyển thành đất ở thông qua thủ tục đăng ký biến động đất đai. Tuy nhiên, cần kiểm tra kỹ quy hoạch và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ để được cấp Giấy chứng nhận theo quy định.
Chuyên Gia Tư Vấn BĐS Tara Le
Liên hệ tư vấn: 0917.839.686
