Xây nhà – một trong những cột mốc quan trọng nhất trong đời – nhưng liệu thời điểm hiện tại có nên vay ngân hàng để thực hiện ước mơ ấy?

Đây là câu hỏi thực tế của rất nhiều người trẻ, đặc biệt trong bối cảnh lãi suất ngân hàng biến động, thị trường bất động sản vẫn nhiều ẩn số và tài chính cá nhân cần được tính toán kỹ lưỡng. Thạc sĩ Nguyễn Minh Thành – Cố vấn tài chính cá nhân tại Công ty Tư vấn Đầu tư & Quản lý Tài sản FIDT – đã đưa ra góc nhìn chuyên sâu, thực tế, giúp người dân đưa ra lựa chọn phù hợp nhất.

1. Giai đoạn “vàng” để xây dựng tài sản – nhưng không được chủ quan

Giả định người hỏi là anh Hữu Tiến, sinh năm 1989, đang trong độ tuổi 30–45 – thời kỳ “vàng” để tích lũy tài sản dài hạn như xây nhà, mua đất, đầu tư cho con cái, hướng tới tự do tài chính.

Bạn có thể đã có một mảnh đất ở quê và đang cân nhắc xây nhà với chi phí 600–700 triệu đồng. Tuy nhiên, tài sản hiện tại là mảnh đất khác định bán với giá khoảng 950 triệu. Trong khi đó, thu nhập chỉ 15 triệu/tháng và gần như chưa có quỹ dự phòng – một bức tranh tài chính không hiếm gặp ở nhiều gia đình trẻ hiện nay.

2. Vay ngân hàng để xây nhà: Nên hay không?

✅ Ưu điểm:

• Có nhà sớm để sử dụng, ổn định cuộc sống.

• Tận dụng thời điểm giá vật liệu xây dựng còn “mềm”, giảm chi phí xây dựng.

• Không bị áp lực “bán rẻ” mảnh đất vì đang cần tiền gấp.

❌ Nhược điểm:

• Với khoản vay 600–700 triệu trong 10 năm, bạn sẽ trả từ 6–9 triệu/tháng, tùy giai đoạn ưu đãi hay lãi thả nổi.

• Áp lực trả nợ chiếm 40–50% thu nhập, rất dễ khiến tài chính rơi vào căng thẳng nếu thu nhập không tăng hoặc phát sinh rủi ro.

• Nếu không bán được đất như kỳ vọng, bạn sẽ thiếu nguồn bổ sung cho khoản vay.

  

3. Chờ bán đất rồi mới xây: Liệu có chắc ăn?

✅ Ưu điểm:

• Không gánh lãi ngân hàng.

• Tự do thương lượng giá vật tư, xây dựng.

• Nếu đất lên giá, hiệu quả đầu tư còn cao hơn.

❌ Nhược điểm:

• Mất thời gian (6 tháng – 1 năm hoặc hơn).

• Giá vật liệu xây dựng có thể tăng.

• Kế hoạch tài chính bị động nếu người mua chưa sẵn sàng.

4. Cân nhắc 3 yếu tố then chốt trước khi quyết định

(1) Khả năng bán đất:
Nếu bạn chắc chắn sẽ bán được đất trên 900 triệu trong 6 tháng, nên chờ. Nhưng nếu đất là loại nông nghiệp, vùng ven… hãy chuẩn bị tâm lý chờ đợi 1–2 năm.

(2) Sức chịu nợ tài chính:
Với thu nhập 15 triệu/tháng, không nên vay vượt 35% thu nhập, tức không nên trả hơn 5 triệu/tháng tiền gốc lãi. Vay quá mức là rủi ro lớn cho tài chính gia đình.

(3) Mức độ cần thiết phải có nhà sớm:
Nếu xây nhà để kết hôn, ổn định chỗ ở hoặc sinh con… bạn có thể chấp nhận vay một phần chứ không phải toàn bộ.

5. Gợi ý phương án trung hoà – thông minh và linh hoạt

• Bán đất nếu được giá hợp lý (850–900 triệu), không nên quá kỳ vọng.

• Chia nhỏ quá trình xây nhà, xây thô trước với ngân sách 400–500 triệu.

• Vay ngân hàng ở mức vừa đủ, khoảng 400–500 triệu, kỳ hạn dài (10–15 năm) để giảm áp lực trả nợ.
  → Mức trả góp tầm 4–5 triệu/tháng sẽ phù hợp hơn với khả năng chi trả.

6. Cập nhật lãi suất vay xây nhà mới nhất (2025)

• Ưu đãi ban đầu: 3,88–6,5%/năm (trong 6–36 tháng đầu).

• Sau ưu đãi: Thả nổi, dao động 9–11%/năm tuỳ ngân hàng.

• Hạn mức vay: 70–100% nhu cầu vốn hoặc giá trị tài sản đảm bảo.

• Thời hạn vay: Lên đến 20–35 năm.

7. Kết luận: Có nên vay xây nhà lúc này?

Có, nhưng vay bao nhiêu và như thế nào mới là điều quan trọng.
Nếu bạn biết cách tính toán và phân bổ hợp lý, vay ngân hàng sẽ giúp bạn:

• Sớm có nơi an cư ổn định;

• Giữ lại được mảnh đất như một tài sản đầu tư;

• Tối ưu hóa chi phí xây dựng trước khi vật liệu tăng giá;

• Duy trì được dòng tiền lành mạnh hàng tháng.

Ngược lại, nếu bạn quá “ôm” vay nợ khi chưa có quỹ dự phòng, chưa bán được tài sản khác… thì việc xây nhà lúc này có thể trở thành gánh nặng lớn.

Lời khuyên chuyên gia

“Đừng vay để thỏa mãn cảm xúc nhất thời. Hãy vay khi bạn có kế hoạch rõ ràng và khả năng trả nợ vững chắc.” – Ths. Nguyễn Minh Thành

Chuyên Gia Tư Vấn BĐS Tara Le
Liên hệ tư vấn: 0917.839.686