Trong bối cảnh cả nước đang đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, Cục Quản lý đất đai vừa đưa ra đề xuất đáng chú ý: chuyển chức năng của các chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai từ cấp huyện về cấp xã, phường. Đây được xem là một bước tiến quan trọng nhằm tinh gọn bộ máy, rút ngắn quy trình giải quyết hồ sơ và tăng tính minh bạch trong quản lý đất đai.
Hiện trạng hệ thống văn phòng đăng ký đất đai
Hiện nay, cả nước có 34 tỉnh, thành đã thành lập tổng cộng 703 văn phòng đăng ký đất đai trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường, với hơn 16.600 cán bộ, viên chức và người lao động. Trong đó, lực lượng tại các chi nhánh chiếm phần lớn – gần 12.600 người – đảm nhiệm khối lượng lớn các thủ tục hành chính đất đai cho người dân và doanh nghiệp.
Mô hình hiện hành phân cấp cho chi nhánh tại cấp huyện tiếp nhận, xử lý hồ sơ và xác nhận biến động đất đai. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, mô hình này phát sinh nhiều đầu mối, kéo dài thời gian xử lý và đôi khi gây chồng chéo thẩm quyền.

Đề xuất chuyển chức năng về cấp xã
Cục Quản lý đất đai kiến nghị duy trì văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường để phụ trách xây dựng, cập nhật và vận hành cơ sở dữ liệu đất đai cấp tỉnh. Song song, các chức năng của chi nhánh sẽ được chuyển về cấp xã theo hai phương án chính:
Phương án 1: Thành lập đơn vị sự nghiệp công lập cấp xã
- UBND xã, phường thành lập đơn vị sự nghiệp công lập để tiếp nhận toàn bộ chức năng của chi nhánh.
- Mỗi xã, phường bố trí tối thiểu 2 cán bộ phụ trách đăng ký đất đai.
- Phương án này giữ nguyên mô hình hiện tại nhưng có nguy cơ phát sinh thêm đầu mối quản lý, dẫn đến chồng chéo.
Phương án 2: Phân quyền toàn bộ cho UBND cấp xã
- Chuyển toàn bộ thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và xác nhận biến động đất đai về Chủ tịch UBND xã.
- Có thể ủy quyền cho bộ phận chuyên môn thực hiện.
- Mô hình này tạo ra một đầu mối duy nhất, giúp rút ngắn thời gian, thống nhất quy trình và phù hợp với chủ trương phân cấp, phân quyền mạnh mẽ.

Văn phòng đăng ký đất đai có thể chuyển về cấp xã: thay đổi mới
Lợi ích kỳ vọng và thách thức khi triển khai
Phương án phân quyền về cấp xã được đánh giá có nhiều ưu điểm nổi bật:
- Giảm phiền hà, tiêu cực trong quá trình làm thủ tục đất đai.
- Tăng tính thống nhất và minh bạch nhờ một đầu mối giải quyết.
- Thúc đẩy chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ trong quản lý hồ sơ đất đai.
Tuy nhiên, quá trình triển khai cũng có thể gặp những khó khăn nhất định, đặc biệt về cơ chế tài chính và sắp xếp lại đội ngũ cán bộ hiện đang công tác tại các chi nhánh.
Hướng tới nền hành chính tinh gọn, hiệu quả
Theo đánh giá của Cục Quản lý đất đai, phương án phân quyền toàn diện cho cấp xã là khả thi nhất, phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp. Việc này sẽ giúp tinh gọn bộ máy, rút ngắn quy trình và mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện các thủ tục đất đai.
Chuyên Gia Tư Vấn BĐS Tara Le
Liên hệ tư vấn: 0917.839.686
