Ngày 2/4/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh áp thuế 10% lên toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ tất cả các quốc gia. Đáng chú ý hơn, từ ngày 9/4, Mỹ chính thức áp thuế đối ứng lên đến 46% đối với hàng hóa nhập khẩu từ các nước có thâm hụt thương mại lớn với Mỹ – trong đó Việt Nam nằm trong nhóm bị đánh thuế cao nhất.
Theo Chứng khoán Vietcombank (VCBS), mức thuế này vượt xa kỳ vọng của phần lớn nhà đầu tư và giới chuyên gia, khiến thị trường phản ứng tiêu cực ngay lập tức. Tuy nhiên, VCBS cũng đánh giá, mức thuế có thể được điều chỉnh sau các cuộc đàm phán sắp tới, và Việt Nam có lợi thế nhờ chính sách ngoại giao linh hoạt.
Lạm phát Việt Nam vẫn trong tầm kiểm soát
Bất chấp biến động bên ngoài, VCBS dự báo lạm phát tại Việt Nam vẫn nằm trong mục tiêu kiểm soát của Chính phủ. Đây sẽ là cơ sở để Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt.
- Cầu tiêu dùng nội địa đang phục hồi nhưng chưa đủ mạnh để tạo áp lực lạm phát lớn.
- Việt Nam có nguồn cung ổn định về lương thực và hàng hóa thiết yếu, giúp kiểm soát mặt bằng giá.
- Chính phủ vẫn chủ động giữ lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ công và hàng hóa cơ bản.
Dự báo, áp lực lạm phát nếu có sẽ xuất hiện vào cuối năm 2025 – đầu năm 2026, do ảnh hưởng từ nền lạm phát thấp của năm trước.
Tỷ giá biến động mạnh trong ngắn hạn
VCBS đánh giá tỷ giá sẽ có biến động đáng kể trong ngắn hạn do các yếu tố bất định từ chính sách thuế quan mới. Các tác động dự kiến bao gồm:
- Dòng vốn FDI có thể chậm lại, do nhà đầu tư cần đánh giá lại rủi ro.
- Hoạt động xuất khẩu sang Mỹ chịu ảnh hưởng tiêu cực, dẫn đến áp lực lên cán cân thanh toán.
- Dự trữ ngoại hối của Việt Nam đang hạn chế, khiến khả năng can thiệp thị trường trở nên thận trọng hơn.
Tuy vậy, VCBS cho rằng các cơ quan điều hành vẫn có dư địa chính sách để hỗ trợ ổn định tỷ giá trong trường hợp cần thiết.
Lãi suất: Ưu tiên tăng trưởng, vẫn phân hóa theo ngành
Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu chịu tác động từ căng thẳng thương mại, NHNN có xu hướng duy trì mặt bằng lãi suất ổn định để hỗ trợ tăng trưởng.
- Lãi suất huy động sẽ tiếp tục neo ở mức thấp nhằm tạo điều kiện giảm chi phí vốn cho doanh nghiệp.
- Lãi suất cho vay có sự phân hóa: Ngành xuất khẩu, FDI sẽ gặp khó trong ngắn hạn; ngân hàng thương mại sẽ thận trọng hơn với tín dụng rủi ro.
- Chính sách tiền tệ vẫn ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô, đồng thời tạo thuận lợi cho phát triển các yếu tố nội tại.
Mỹ áp thuế 46% với Việt Nam: Lạm phát, tỷ giá, lãi suất ra sao?
Ngành ngân hàng: Tác động gián tiếp nhưng không đáng ngại
Dù không chịu ảnh hưởng trực tiếp, nhưng ngành ngân hàng Việt Nam có thể đối mặt với một số thách thức trong thời gian tới:
- Các doanh nghiệp xuất khẩu bị ảnh hưởng sẽ giảm nhu cầu vay vốn và gặp khó trong trả nợ đúng hạn.
- Tuy nhiên, tổng dư nợ xuất khẩu chỉ chiếm hơn 5% tổng dư nợ toàn hệ thống, còn dư nợ liên quan đến FDI chỉ khoảng 2% – cho thấy mức độ rủi ro vẫn trong giới hạn an toàn.
Các ngân hàng có dư nợ cao liên quan đến xuất nhập khẩu hoặc FDI như Vietcombank, BIDV, VietinBank, VPBank, Techcombank, MB sẽ cần có chiến lược ứng phó cụ thể để duy trì chất lượng tín dụng.
Triển vọng trung dài hạn: Củng cố nội lực, hướng đến tăng trưởng bền vững
Trong bối cảnh chờ đợi các cuộc đàm phán thương mại tiếp theo, VCBS nhận định Chính phủ Việt Nam sẽ tiếp tục củng cố nội lực tăng trưởng trong nước thông qua:
- Thúc đẩy đầu tư công nhằm tạo lực đẩy cho nền kinh tế.
- Kích cầu tiêu dùng nội địa và phát triển dịch vụ, giảm phụ thuộc vào xuất khẩu.
- Ổn định mặt bằng giá cả và hỗ trợ doanh nghiệp là các ưu tiên trong chính sách điều hành sắp tới.
Kết luận: Cần kiên định, linh hoạt và chuẩn bị kịch bản ứng phó
Dù đối mặt với thách thức lớn từ chính sách thuế quan của Mỹ, nền kinh tế Việt Nam vẫn có nhiều yếu tố hỗ trợ để duy trì ổn định. Chính sách điều hành tiền tệ cần tiếp tục linh hoạt, trong khi ngành ngân hàng phải chủ động quản trị rủi ro và phân bổ nguồn vốn hiệu quả.
Sự kết hợp giữa nỗ lực ngoại giao, nội lực kinh tế và hỗ trợ chính sách sẽ là chìa khóa giúp Việt Nam vượt qua sóng gió và hướng đến tăng trưởng bền vững trong trung và dài hạn.
Chuyên Gia Tư Vấn BĐS Tara Le
Liên hệ tư vấn: 0917.839.686