Giấc mơ an cư đang trở nên xa vời với nhiều người trẻ và gia đình thu nhập trung bình, khi giá nhà tăng nhanh hơn thu nhập, trong khi nguồn cung bài toán nhà ở vừa túi tiền ngày càng khan hiếm. Điều gì đang cản trở thị trường?

Áp lực giá đẩy nhà ở vừa túi tiền ra xa tầm với

Trong bối cảnh giá nhà và giá thuê liên tục leo thang – có nơi tăng trên 5% mỗi năm – nhiều gia đình trung lưu và thế hệ lao động trẻ buộc phải chi trả tới 40-60% thu nhập cho chỗ ở. Tình trạng này khiến tích lũy tài chính suy giảm nghiêm trọng, đẩy giấc mơ sở hữu nhà ngày càng xa vời.

Dưới đây là 10 thách thức nghiêm trọng đang làm “nghẽn mạch” thị trường nhà ở thương mại vừa túi tiền tại Việt Nam:

1. Thiếu hụt nguồn cung kéo dài

Nhiều dự án bị đình trệ do vướng pháp lý, cộng với ngân sách phát triển nhà ở xã hội hạn chế khiến nguồn cung nhà ở vừa túi tiền rơi vào tình trạng báo động. Tình trạng mất cân đối cung – cầu kéo dài khiến giá nhà bị đẩy lên cao.

2. Chi phí xây dựng leo thang

Giá vật liệu như thép, xi măng, cát và đá tăng mạnh, cùng với chi phí nhân công ngày càng cao, khiến giá thành xây dựng đội lên đáng kể. Trong nhiều trường hợp, chi phí xây dựng vượt quá khả năng chi trả của phần lớn người dân.

3. Rào cản pháp lý và tiêu chuẩn kỹ thuật

Quy định quy hoạch, tiêu chuẩn kỹ thuật và quy chuẩn xây dựng nghiêm ngặt khiến nhiều chủ đầu tư e ngại phát triển nhà giá rẻ. Ước tính, các quy định này có thể làm tăng 40–50% chi phí đầu tư so với nhu cầu thực tế.

4. Chi phí năng lượng và vận hành cao

Nhà ở giá rẻ thường thiếu giải pháp tiết kiệm năng lượng, dẫn đến chi phí điện nước cao. Hệ thống tiện ích yếu kém cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống và khả năng chi trả của người dân.

5. Tác động của đô thị hóa xanh

Quá trình chỉnh trang đô thị theo hướng bền vững (green gentrification) vô tình làm tăng giá bất động sản khu vực xung quanh, khiến nhóm thu nhập thấp bị đẩy ra xa khu vực trung tâm, khó tiếp cận hạ tầng và dịch vụ.

6. Tài chính hóa thị trường bất động sản

Sự tham gia của các tổ chức tài chính lớn thông qua mô hình REITs và đầu tư mua gom nhà cho thuê đã khiến giá thuê tăng mạnh, thu hẹp không gian phát triển các loại hình nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá thấp.

7. Quỹ nhà ở xã hội bền vững suy giảm

Không chỉ thiếu về số lượng, chất lượng quỹ nhà ở xã hội hiện tại cũng đang xuống cấp nhanh chóng. Đối tượng thu nhập trung bình khó tiếp cận do các điều kiện thụ hưởng còn quá chặt chẽ và nguồn cung bị hạn chế.

8. Hạ tầng yếu kém ở các khu nhà giá rẻ

Nhiều khu nhà giá rẻ, nhà ở tự phát nằm ở vùng ven với hạ tầng xuống cấp, thiếu điện, nước, trường học, trạm y tế. Điều này không chỉ làm giảm giá trị bất động sản mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng sống.

9. Bất bình đẳng không gian ngày càng rõ rệt

Người thu nhập thấp, lao động nhập cư, dân tộc thiểu số bị đẩy ra xa trung tâm – nơi thiếu cơ hội việc làm, giao thông bất tiện và chi phí sinh hoạt cao. Họ dần mất cơ hội tiếp cận với sự phát triển chung của đô thị.

10. Lãi suất cao và rủi ro tài chính

Vay mua nhà đang trở thành gánh nặng lớn khi lãi suất cao và các rủi ro kinh tế gia tăng. Nhiều hộ gia đình rơi vào nguy cơ vỡ nợ, mất nhà hoặc phải hoãn kế hoạch an cư dài hạn.

Cần gì để tháo gỡ?

Các quốc gia phát triển đã có nhiều sáng kiến để giải quyết bài toán này: từ kiểm soát giá, hỗ trợ tài chính, đối tác công tư, cải cách hành chính đến cải tạo nhà ở công cộng. Việt Nam cũng cần một chính sách đồng bộ hơn, kết hợp giữa chính quyền trung ương, địa phương và doanh nghiệp để mở rộng quỹ nhà ở giá hợp lý, đảm bảo quyền an cư cho đại đa số người dân.

Chuyên Gia Tư Vấn BĐS Tara Le
Liên hệ tư vấn: 0917.839.686